1. Γενικά
1.1. Το Αθηναϊκό Κέντρο Μελέτης του Ανθρώπου (ΑΚΜΑ) είναι κέντρο μελέτης και επιστημονικής έρευνας της Εταιρείας Προαγωγής Ερευνών Ανθρωπίνων Σχέσεων (ΕΠΕΑΣ). Η ΕΠΕΑΣ έχει τη νομική μορφή σωματείου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα. Ιδρύθηκε το 1963 και λειτουργεί σύμφωνα με το Καταστατικό και τον Εσωτερικό Κανονισμό του.
1.2. Το ΑΚΜΑ έχει ως σκοπό την προαγωγή της επιστημονικής έρευνας που αφορά τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, καθώς και την πρακτική εφαρμογή των σχετικών ερευνητικών συμπερασμάτων στη διδακτική / εκπαιδευτική / θεραπευτική πράξη. Στο ΑΚΜΑ η βιωματική εκπαίδευση και η θεραπεία πραγματοποιούνται μέσω της στενής αλληλεξάρτησης, αλληλεπίδρασης και συναλλαγής. Παράλληλα, η επιστημονική έρευνα αναγνωρίζεται ως μέσον, που συμβάλλει στην ενίσχυση της γνώσης σε θέματα που σχετίζονται με τις πολλαπλές δυσκολίες ή δυσλειτουργίες τις οποίες αντιμετωπίζουν τη σημερινή εποχή οι άνθρωποι, αλλά και ως εργαλείο που αυξάνει την αποτελεσματικότητα τής από μέρους τους αντιμετώπισης των δυσχερειών αυτών.
1.3. Το ΑΚΜΑ λειτουργεί απρόσκοπτα, για πάνω από πενήντα χρόνια, χωρίς την ύπαρξη γραπτού Κώδικα Δεοντολογίας. Η ανθρωποκεντρική συστημική προσέγγιση υπήρξε πλοηγός στις δραστηριότητες του ΑΚΜΑ από της ιδρύσεώς του. Ο Γιώργος και η Βάσω Βασιλείου, μαζί με τον παρόντα Διευθυντή του ΑΚΜΑ, Πέτρο Πολυχρόνη, τη Συμβουλευτική Επιστημονική Ομάδα και τους εκάστοτε συνεργάτες τους, διαμόρφωσαν, διαχρονικά, μια σειρά από αρχές, που αν και δεν υπάρχουν διατυπωμένες σε γραπτό κείμενο, βοήθησαν όμως το ΑΚΜΑ να λειτουργεί μέχρι σήμερα χωρίς προβλήματα ή αρρυθμίες.
1.4. Το σύγχρονο κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί το ΑΚΜΑ, έχει αλλάξει ριζικά και έχει γίνει πιο πολύπλοκο. Έχει θεσπισθεί ελληνική και η ευρωπαϊκή νομοθεσία για την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων. Εξάλλου, υπάρχουν διάφοροι φορείς, με τους οποίους συνεργάζεται ή σκοπεύει να συνεργασθεί το ΑΚΜΑ στα πλαίσια διαφόρων προγραμμάτων, οι οποίοι κρίνουν θετικά, ή ζητούν, την ύπαρξη γραπτού Κώδικα Δεοντολογίας και Αρχών (εφεξής Κώδικας Δεοντολογίας). Για τους λόγους αυτούς θεωρείται σκόπιμο να υπάρξουν διατυπωμένες, σε γραπτό κείμενο με τη μορφή Κώδικα, οι βασικές αρχές που ήδη διέπουν τη λειτουργία του ΑΚΜΑ.
- 2. Σκοπός-Ορισμοί- Πεδίο Εφαρμογής
2.1. Το ΑΚΜΑ δίνει έμφαση στην καλύτερη δυνατή συνεργασία όλων εκείνων οι οποίοι εμπλέκονται στις δραστηριότητές του. Ο παρών Κώδικας Δεοντολογίας αποβλέπει στη εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών τού ΑΚΜΑ με παράλληλη διασφάλιση της ποιότητας των προσφερόμενων από αυτό υπηρεσιών. Προσδιορίζει τα ελάχιστα πρότυπα συμπεριφοράς και δράσης των εμπλεκομένων στις δραστηριότητες του ΑΚΜΑ. Έχει κυρίως ρυθμιστικό χαρακτήρα και καθορίζει, στα σημεία που τους αφορούν, τα όρια αυτοδέσμευσης όλου του προσωπικού του ΑΚΜΑ καθώς και όλων εκείνων που υλοποιούν τις δραστηριότητές του, επιζητούν τις υπηρεσίες του ή πραγματοποιούν πρακτική άσκηση.
2.2. Ως προσωπικό θεωρείται το σύνολο των εργαζομένων, επιστημόνων και μη, ανεξαρτήτως κατηγορίας, κλάδου ή ειδικότητας, οι οποίοι κατέχουν μόνιμη ή προσωρινή θέση, ή θέση ιδιωτικού δικαίου, και είναι πλήρους ή μερικής απασχόλησης. Στο προσωπικό, στο πλαίσιο του Κώδικα Δεοντολογίας του ΑΚΜΑ, συγκαταλέγονται οι εθελοντές (είτε προσφέροντας θεραπευτική / εκπαιδευτική εργασία είτε γραμματειακή υποστήριξη), οι υπότροφοι, καθώς και όσοι πραγματοποιούν πρακτική άσκηση στο ΑΚΜΑ.
2.3. Όλοι οι παραπάνω δεσμεύονται από τον παρόντα Κώδικα Δεοντολογίας. Καθένας από τους παραπάνω δεσμεύεται παράλληλα και από το σχετικό Κώδικα Δεοντολογίας του επαγγελματικού συλλόγου, σωματείου ή φορέα στον οποίο ανήκει. Σε περίπτωση που για συγκεκριμένη δραστηριότητα ορίζονται διαφορετικές διαδικασίες ή συμπεριφορές σε ειδικότερο κανονιστικό πλαίσιο, υπερισχύουν οι ειδικοί κανόνες του παρόντος Κώδικα Δεοντολογίας του ΑΚΜΑ.
2.4. Εκτός από το προσωπικό, ο Κώδικας Δεοντολογίας δεσμεύει, τα άτομα, στα σημεία που τα αφορά, τις οικογένειες και τις ομάδες που δέχονται υποστήριξη, εκπαίδευση, συμβουλευτική ή άλλες υπηρεσίες στα πλαίσια των προγραμμάτων και δραστηριοτήτων του ΑΚΜΑ.
- Δραστηριότητες του ΑΚΜΑ
Ως προγράμματα και δραστηριότητες του ΑΚΜΑ, εννοούνται υπηρεσίες, όπως :
3.1. Συμβουλευτική και ψυχοθεραπευτική στήριξη ατόμων ή οικογενειών. Σημειώνεται ότι το ΑΚΜΑ δεν παρέχει ιατρικές ή υγειονομικές υπηρεσίες.
3.2. Εκπαίδευση και συστηματική κατάρτιση επαγγελματιών στο χώρο των επιστημών ψυχικής υγείας και στον ευρύτερο των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών, σε τομείς ενδιαφέροντος του ΑΚΜΑ.
3.3. Συνεργασίες με άλλους φορείς, εντός και εκτός Ελλάδος, σε προγράμματα κοινού ενδιαφέροντος.
3.4. Έρευνα σε τομείς δραστηριοτήτων του ΑΚΜΑ.
- Βασικές υποχρεώσεις του προσωπικού, των εθελοντών, των υποτρόφων και όσων πραγματοποιούν πρακτική άσκηση .
Οι εργαζόμενοι στο ΑΚΜΑ, εθελοντές, υπότροφοι καθώς και οι συμμετέχοντες σε πρακτική άσκηση εκπαιδευόμενοι, οφείλουν:
4.1.Να τηρούν και να εφαρμόζουν τον Κώδικα Δεοντολογίας καθώς και τις αρχές και τη φιλοσοφία του ΑΚΜΑ. Επίσης να ακολουθούν στην εργασία τους τις αξίες και πρακτικές που έχουν διαμορφωθεί διαχρονικά από τους ιδρυτές του ΑΚΜΑ Γιώργο και Βάσω Βασιλείου, τη Διεύθυνση του ΑΚΜΑ ( Διευθυντής/τριά του), τη Συμβουλευτική Επιστημονική Ομάδα (Σ.Ε.Ο.) του ΑΚΜΑ και τους εκάστοτε συνεργάτες τους, από τους χώρους της ψυχιατρικής, ψυχολογίας, κοινωνικής εργασίας, κ. α..
4.2. Να παρέχουν υπηρεσίες σε άτομα ή να συνεργάζονται με αυτά χωρίς να επηρεάζονται από παράγοντες, όπως η φυλή, το φύλο, η εθνικότητα, η θρησκεία, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, η οικονομική και οικογενειακή κατάσταση ή οι πολιτικές ή άλλες πεποιθήσεις.
4.3.Να σέβονται τις προσωπικές αξίες, τις πολιτισμικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις των άλλων, ιδίως κατά τη λήψη κρίσιμων αποφάσεων.
4.4.Να επιδεικνύουν σεβασμό, επαγγελματική υπευθυνότητα και ανιδιοτέλεια ως προς τη συμπεριφορά τους.
4.5.Να γνωρίζουν ότι στην περίπτωση που σε ένα εργαζόμενο στο ΑΚΜΑ έχει ανατεθεί να επιτελεί ταυτόχρονα δύο ή περισσότερους διαφορετικούς ρόλους (π.χ. επόπτης, θεραπευτής ή εκπαιδευτής στο/α ίδιο/α άτομο/α), προκειμένου ο εργαζόμενος αυτός να συνεχίσει να ασκεί τις διαφορετικές αυτές δραστηριότητες, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της Διεύθυνσης του ΑΚΜΑ ή/και η απαλλαγή του από όσα καθήκοντα κρίνονται ασύμβατα μεταξύ τους.
4.6. Να λαμβάνουν υπόψη τους, κατά της οικονομικής φύσεως συναλλαγές τους με άτομα, οικογένειες ή ομάδες που μετέχουν στις δραστηριότητες του ΑΚΜΑ, παράλληλα με τις οικονομικές δυνατότητες των ενδιαφερομένων, και το ότι το ΑΚΜΑ είναι οργανισμός μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Σε περίπτωση εμφανούς οικονομικής αδυναμίας των αιτούντων βοήθεια, είναι δυνατή, ύστερα από σχετική απόφαση της Διεύθυνσης, να χορηγείται σε αυτούς υποτροφία (ποσοστιαία έκπτωση επί του ποσού που πρέπει να καταβληθεί) περιορισμένης χρονικής διάρκειας, δυναμένη να ανανεωθεί για όσο χρονικό διάστημα απαιτείται για να ολοκληρωθεί ο σκοπός για τον οποίον αυτή χορηγήθηκε. Οι υπότροφοι οφείλουν να τηρούν πιστά τους όρους που διέπουν τη συγκεκριμένη υποτροφία.
4.7.Να επιδιώκουν τη συνεχή επιστημονική ενημέρωσή τους και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των υψηλής ποιότητας προσφερόμενων υπηρεσιών.
- Ενημέρωση και συγκατάθεση συμμετεχόντων
Η πλήρως συνειδητοποιημένη συγκατάθεση των συμμετεχόντων σε μια θεραπευτική, ερευνητική ή εκπαιδευτική διαδικασία στο ΑΚΜΑ αποτελεί βασική προϋπόθεση συμμετοχής τους στη διαδικασία αυτή. Για το λόγο αυτό το προσωπικό του ΑΚΜΑ ενημερώνει τα εμπλεκόμενα πρόσωπα , σχετικά με τη διαδικασία, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους.
Συγκεκριμένα, μεταξύ των άλλων, ενημερώνονται σχετικά με:
5.1. Την ύπαρξη και το περιεχόμενο του Κώδικα Δεοντολογίας του ΑΚΜΑ.
5.2.Το σκοπό, την αναμενόμενη διάρκεια και τις προβλεπόμενες διαδικασίες, στις οποίες εκτιμάται ότι θα εμπλακούν.
5.3. Το δικαίωμα τους να αρνηθούν τη συμμετοχή τους ή να αποσυρθούν από μια διαδικασία μετά την έναρξη της.
5.4 Τις συνέπειες που πιθανώς θα έχει η άρνηση ή απόσυρσή τους.
5.5. Τα ενδεχόμενα οφέλη από τη συμμετοχή τους.
5.6.Το ότι ο εκπαιδευτής / ερευνητής / θεραπευτής/τρια μπορεί να διακόψει την παροχή υπηρεσιών, που ήδη προσφέρει στην εκπαιδευτική / ερευνητική / θεραπευτική διαδικασία, για λόγους επιστημονικούς ή προσωπικούς. Στην περίπτωση αυτή, οφείλει, εφόσον του ζητηθεί, να υποδείξει άλλο/η συνάδελφό του, ενδεχομένως και εκτός ΑΚΜΑ, προκειμένου να τον/την αναπληρώσει.
5.7. Το ότι είναι ενδεχόμενο να απαιτηθεί η γραπτή συγκατάθεσή τους πριν από την έναρξη της συμμετοχής τους σε ορισμένες δραστηριότητες του ΑΚΜΑ (όπως βιντεοσκόπηση, μαγνητοφώνηση, κλπ.). Ειδικά στην περίπτωση συλλογής, καταχώρησης και επεξεργασίας ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, με την έννοια του αρθ. 2 του Ν. 2472/97, (ΦΕΚ. Α΄ τ.50) τότε ύστερα από πρόταση του υπεύθυνου της διαδικασίας και μετά από σύμφωνη γνώμη της Διεύθυνσης του ΑΚΜΑ, ζητείται η γραπτή συγκατάθεση των υποκειμένων.
5.8. Το ότι όσοι συμμετέχουν σε υπηρεσίες θεραπευτικής-συμβουλευτικής μορφής (οικογένειες, ζευγάρια, άτομα ή ομάδες) θα πρέπει να δεσμευθούν ότι δεν θα αποκαλύπτουν προσωπικά ή άλλα στοιχεία που γνωρίζουν λόγω της ιδιότητας τους ως μελών ομάδας. Παράλληλα, το συμβουλευτικό/θεραπευτικό προσωπικό του ΑΚΜΑ ενημερώνει τα μέλη των οικογενειών, ζευγαριών ή ομάδων αναφορικά με : α) την πολιτική του ΑΚΜΑ στην επεξεργασία των προσωπικών πληροφοριών και β) το ότι το προσωπικό του ΑΚΜΑ αδυνατεί να εγγυηθεί ότι, σε κάθε περίπτωση, όλοι οι συμμετέχοντες σε προσφερόμενες υπηρεσίες του ΑΚΜΑ χωρίς όμως να ανήκουν σε αυτό, θα τηρήσουν τις σχετικές δεσμεύσεις τους.
- Προσωπικές πληροφορίες και ιδιωτικό απόρρητο
Το ΑΚΜΑ δίνει ιδιαίτερη σημασία στη θεσμοθέτηση και εφαρμογή υψηλών προδιαγραφών σε θέματα ηθικής και δεοντολογίας. Για το λόγο αυτό από της ιδρύσεως του κατά τη συλλογή, χρήση και επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από το προσωπικό, τους εθελοντές, τους υπότροφους καθώς και όσους / όσες πραγματοποιούν πρακτική άσκηση, εφαρμόζονται οι παρακάτω κανόνες :
6.1.Οι ερευνητές, θεραπευτές, εκπαιδευτές που συμμετέχουν στις δραστηριότητες του ΑΚΜΑ διαθέτουν τα κατάλληλα επαγγελματικά προσόντα ώστε να παρέχεται επαρκής εγγύηση σε σχετικά με τις επιστημονικές γνώσεις , δεξιότητες και προσωπική ακεραιότητα που απαιτείται στη δραστηριότητα που εμπλέκονται.
6.2.Τα προσωπικά δεδομένα που συλλέγονται και διατηρούνται σε αρχείο, σε μορφή ηλεκτρονική ή μη , δεν δημοσιοποιούνται, ούτε διαβιβάζονται σε τρίτους, σε καμία περίπτωση, χωρίς την έγγραφη άδεια των εμπλεκομένων προσώπων. Ως υπεύθυνος επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα του αρχείου νοείται οποιοσδήποτε καθορίζει τον σκοπό και την επεξεργασία των δεδομένων αυτών. Για την τήρηση του αρχείου αυτού και την επεξεργασία των δεδομένων του εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν. 2472/ 1997 (ΦΕΚ Α΄ τ. 50 ) όπως ισχύει κάθε φορά.
6.3.Η επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα γίνεται στο ΑΚΜΑ από πρόσωπα που επιλέγονται, εκπαιδεύονται και εποπτεύονται επιστημονικά από άτομα που ανήκουν στο προσωπικό του ΑΚΜΑ και έχουν τα κατάλληλα προσόντα για το έργο αυτό.
6.4. Η παροχή των προσωπικών δεδομένων κατά τη θεραπευτική/εκπαιδευτική / ερευνητική διαδικασία είναι απολύτως εθελοντική και πραγματοποιείται με τη συγκατάθεση των συμμετεχόντων.
6.5. Οι παρέχοντες προσωπικά δεδομένα έχουν το δικαίωμα της πλήρους ενημέρωσης σχετικά με το σκοπό της συλλογής και της επεξεργασίας των δεδομένων που παρέχουν. Η ενημέρωση γίνεται με τρόπο πλήρη και κατανοητό.
6.6.Το δικαίωμα πρόσβασης στο αρχείο με τα προσωπικά δεδομένα παρέχεται στους άμεσα ενδιαφερομένους, αποκλειστικά και μόνο για τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που τους/τις αφορούν, λαμβάνοντας παράλληλα τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία των πληροφοριών που αφορούν άλλα άτομα. Ειδικά για το τμήμα του αρχείου που περιέχει γνωματεύσεις, πορίσματα, εκθέσεις ή αποτελέσματα ψυχοδιαγνωστικών δοκιμασιών ή ψυχομετρικών εργαλείων ισχύουν όσα αναφέρονται στην επόμενη παράγραφο.
6.7. Εάν το περιεχόμενο του αρχείου αφορά γνωματεύσεις, πορίσματα, εκθέσεις, αποτελέσματα ψυχοδιαγνωστικών δοκιμασιών ή ψυχομετρικών εργαλείων, ύστερα από σχετική γνωμοδότηση της Επιτροπής Δεοντολογίας, μπορεί να γίνει γραπτή ενημέρωση σε τρίτους αποκλειστικά και μόνο για επαγγελματική χρήση (δηλαδήθεραπευτική, συμβουλευτική, ψυχοπαιδαγωγική κ.λπ.) και όχι για ιδιωτική χρήση. Κατ’ εξαίρεση είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν ορισμένα από τα παραπάνω στοιχεία για ερευνητικό, επιστημονικό ή εκπαιδευτικό σκοπό. Η ενημέρωση αυτή θα πρέπει να απευθύνεται σε συγκεκριμένα αρμόδια πρόσωπα ή υπηρεσίες που διαθέτουν επιστήμονες ειδικά εκπαιδευμένους στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων αυτών. Τονίζεται ότι η χορήγηση τέτοιων πληροφοριών γίνεται μόνο μετά τη σύμφωνη γνώμη των υποκειμένων, αποκλειστικά για συγκεκριμένο σκοπό και με μεγάλη προσοχή, έχοντας πάντα υπόψη τις δυνατότητες αλλά και τους περιορισμούς που προκύπτουν από τη χρήση των εργαλείων αυτών.
6.8.Το δικαίωμα της πλήρους ενημέρωσης, σχετικά με το σκοπό συλλογής και επεξεργασίας των δεδομένων, καθώς και το δικαίωμα πρόσβασης στα δεδομένα του αρχείου, με τον περιορισμό της προηγούμενης παραγράφου, παραμένουν σε ισχύ και στην περίπτωση που οι συμμετέχοντες είναι ανήλικοι και μπορεί να διευρύνεται για τον έχοντα την επιμέλεια, κατά περίπτωση, και πάντα προς το συμφέρον του υπό θεραπεία ανηλίκου.
6.9. Σε εξαιρετικά ειδικές περιπτώσεις, ο υπεύθυνος επεξεργασίας μπορεί να αρνηθεί την άμεση πρόσβαση στο σύνολο ή σε τμήμα του αρχείου, ιδίως όταν υπάρχουν βάσιμες και σοβαρές υπόνοιες ότι η αποκάλυψη στοιχείων μπορεί να μην είναι για το καλό και το συμφέρον του ή των υποκειμένων. Στις περιπτώσεις αυτές το αίτημα για πρόσβαση στα δεδομένα εξετάζεται από την Επιτροπή Δεοντολογίας του άρθρου 7 του παρόντος, η οποία και γνωμοδοτεί σχετικά.
6.10. Αποτελέσματα επιστημονικής έρευνας που έχουν υποβληθεί σε στατιστική επεξεργασία δεν μπορούν να δημοσιοποιούνται παρά μόνον σε μορφή στατιστικών πινάκων η οποία διασφαλίζει απολύτως την ανωνυμία των προσώπων ώστε να μην προκύπτει με οποιονδήποτε τρόπο η αναγνώριση των εμπλεκομένων προσώπων ή ομάδων.
6.11.Οι παρέχοντες προσωπικά δεδομένα σε ερευνητικές προσπάθειες έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης στα αποτελέσματα τής έρευνας, όταν αυτά ολοκληρωθούν και / ή δημοσιευτούν.
6.12. Στην περίπτωση επιστημονικών δημοσιεύσεων λαμβάνονται όλα τα αναγκαία μέτρα, έτσι ώστε να μην αποκαλύπτεται με οποιονδήποτε τρόπο η ταυτότητα του υποκειμένου που σχετίζεται με τα δεδομένα. Εάν, λόγω της φύσης της δημοσίευσης είναι αναγκαία η γνωστοποίηση της ταυτότητας αυτής ή στοιχείων που υποδεικνύουν ή μπορούν να οδηγήσουν στην αποκάλυψη της ταυτότητας , απαιτείται ειδική έγγραφη άδεια του υποκειμένου ή των εμπλεκομένων.
6.13. Για την ηχογράφηση ή τη βιντεοσκόπηση ή την παρατήρηση από τρίτους των διαδικασιών και δραστηριοτήτων όσων μετέχουν στις ερευνητικές, θεραπευτικές ή εκπαιδευτικές δραστηριότητες του ΑΚΜΑ, ζητείται ανάλογα με τη περίπτωση, η γραπτή συγκατάθεση των εμπλεκομένων φυσικών προσώπων.
6.14. Κύριος σκοπός της συλλογής δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από το ΑΚΜΑ είναι η μέγιστη δυνατή ωφέλεια των ατόμων ή ομάδων προσώπων που μετέχουν στις ερευνητικές ή θεραπευτικές δραστηριότητές του . Μετά την παρέλευση εύλογου χρονικού διαστήματος από την επίτευξη του σκοπού, ο υπεύθυνος επεξεργασίας του σχετικού αρχείου, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση του ΑΚΜΑ , μπορεί να αποφασίζει την ολική ή μερική διαγραφή όλων ή μέρος των δεδομένων. Στην περίπτωση που χρειασθεί να διατηρηθούν προσωπικά δεδομένα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μετά την επίτευξη του σκοπού, ή για να χρησιμοποιηθούν για άλλο σκοπό σχετικό με επιστημονικό/ερευνητικό/εκπαιδευτικό χαρακτήρα, τότε ο υπεύθυνος επεξεργασίας του αρχείου, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση του ΑΚΜΑ δύναται να διατηρεί ολόκληρο το αρχείο ή τμήμα αυτού, διαφυλάσσοντας όμως την ανωνυμία των προσώπων, έτσι ώστε να μην είναι δυνατή η αναγνώριση της ταυτότητας προσώπων ή ομάδων προσώπων από τρίτους.
6.15. Πρόσβαση στο αρχείο με τα προσωπικά δεδομένα έχουν μόνο άτομα ειδικά προς τούτο εξουσιοδοτημένα από τη Διεύθυνση του ΑΚΜΑ.
- Επιτροπή Δεοντολογίας
7.1 Σκοπός -Έδρα
Η Επιτροπή Δεοντολογίας (Ε.Δ.) έχει ως σκοπό την τήρηση και εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας. Εδρεύει στις κεντρικές υπηρεσίες του ΑΚΜΑ. Ύστερα από απόφαση του Δ.Σ. μπορεί να έχει έδρα και σε παράρτημα (υποκατάστημα) του ΑΚΜΑ ή σε άλλο μισθωμένο χώρο ευθύνης του ΑΚΜΑ.
7.2. Αρμοδιότητες
Η Επιτροπή Δεοντολογίας:
7.2.1 Εξετάζει περιπτώσεις παραβίασης του Κώδικα Δεοντολογίας, μετά από
αίτημα εργαζομένου ή αποδέκτη των υπηρεσιών του ΑΚΜΑ.
7.2.2 Συντάσσει έκθεση, στην οποία, μεταξύ των άλλων, αξιολογείται η σοβαρότητα της περίπτωσης και εισηγείται τη λήψη , αν κρίνεται σκόπιμο, των κατάλληλων μέτρων προς αντιμετώπιση της προβληματικής κατάστασης.
7.2.3. Γνωμοδοτεί και συμβουλεύει για θέματα που σχετίζονται με την εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας κατόπιν γραπτού αιτήματος του ενδιαφερομένου.
7.2.4. Υποβάλλει προτάσεις τροποποίησης του Κώδικα Δεοντολογίας.
7.2.5. Συμβάλλει στην ενημέρωση – ευαισθητοποίηση των εμπλεκομένων στις δραστηριότητες του ΑΚΜΑ σε θέματα δεοντολογίας.
7.2.6. Ενημερώνει γραπτώς τη Διεύθυνση του ΑΚΜΑ και το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΠΕΑΣ για το έργο της στο τέλος κάθε έτους.
7.3. Σύνθεση της Επιτροπής Δεοντολογίας-Κριτήρια συμμετοχής–Διαδικασία επιλογής
7.3.1 Η Επιτροπή Δεοντολογίας συγκροτείται με απόφαση του Γενικής Συνέλευσης της ΕΠΕΑΣ , ύστερα από σχετική πρόταση της Διεύθυνσης του ΑΚΜΑ.
7.3.2. Ως μέλη της Επιτροπής Δεοντολογίας επιλέγονται καταξιωμένα μέλη της ΕΠΕΑΣ με εκτεταμένο εκπαιδευτικό / επιστημονικό / θεραπευτικό έργο που διαθέτουν άριστο επαγγελματισμό στον τομέα τους.
7.3.3. Αποτελείται από τρία μέλη τακτικά και τρία αναπληρωματικά . Η σύνθεσή της καθορίζεται ως εξής: Ένα από τα μέλη της Επιτροπής, το οποίο θα πρέπει να είναι και μέλος της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Ομάδας, ορίζεται ως συντονιστής της Επιτροπής. Τα άλλα δύο μέλη πρέπει να πληρούν τουλάχιστον ένα από τα ακόλουθα κριτήρια:
7.3.3.1. Να είναι θεραπευτές ή εκπαιδευτές του ΑΚΜΑ με ενεργό συμμετοχή στις δραστηριότητες του ΑΚΜΑ για τουλάχιστον μια πενταετία, ή / και
7.3.3.2 Να είναι μέλη της ΕΠΕΑΣ με γνώση των βασικών αρχών που διέπουν τις λειτουργίες του ΑΚΜΑ.
7.3.3.3 Η ιδιότητα του μέλους της Επιτροπής Δεοντολογίας είναι ασυμβίβαστη με την ιδιότητα:
7.3.3.4 Του Προέδρου, του Γενικού Γραμματέα και του μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΠΕΑΣ.
7.3.3.5Της Διεύθυνσης του ΑΚΜΑ.
7.4. Χρονική διάρκεια θητείας
Τα μέλη της Επιτροπής Δεοντολογίας (τακτικά ή αναπληρωματικά) έχουν θητεία τριών ετών, με δικαίωμα επανεκλογής. Η επανεκλογή των τακτικών μελών δεν μπορεί να είναι συνεχόμενη για περισσότερες από δύο θητείες.
7.5. Πλαίσιο λειτουργίας της Επιτροπής Δεοντολογίας.
7.5.1 Το έργο της Επιτροπής είναι απόρρητο και τα μέλη της οφείλουν να τηρούν τους κανόνες εχεμύθειας.
7.5.2. Η Επιτροπή δύναται να καλεί σε ακρόαση οποιονδήποτε φορέα ή άτομο ή θεσμικό όργανο κρίνει σκόπιμο, για περαιτέρω ενημέρωση και διευκρινήσεις.
7.5.3. Η Επιτροπή επικουρεί το ερευνητικό προσωπικό του ΑΚΜΑ, ώστε οι ερευνητικές προτάσεις του να πληρούν τις προδιαγραφές της καλής ερευνητικής πρακτικής από άποψη δεοντολογίας.
7.5.4. Η Επιτροπή , στο πλαίσιο της διατήρησης του καλού κλίματος εντός του ΑΚΜΑ, θα επιδιώκει την εξεύρεση συμβιβαστικών λύσεων στα θέματα που εκάστοτε προκύπτουν.
7.5.5 Η Επιτροπή δεν προτείνει ποινές και δεν τιμωρεί, αλλά μετά από διεξοδική συζήτηση και ενδελεχή έλεγχο αποφαίνεται για τυχόν παραβίαση των πάσης φύσεως κανόνων, συμπεριφορών του Κώδικα Δεοντολογίας ή διατάξεων νόμων και εισηγείται, μέσω της Διεύθυνσης του ΑΚΜΑ, στο Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο έχει την ευθύνη για τον τελικό έλεγχο και για τη λήψη κατάλληλων μέτρων ή ενεργειών. Τα μέτρα ή οι ενέργειες αυτές είναι: (α) διαβούλευση με το άτομο που παραβίασε τον Κώδικα, (β) συνδιαλλαγή μεταξύ του ατόμου που παραβίασε τον Κώδικα και του ατόμου που τυχόν εθίγη από την παραβίαση ή (γ) άλλη πρόσφορη ενέργεια που δεν θίγει την τιμή, την υπόληψη και την αξιοπρέπεια του ατόμου σε βάρος του οποίου έγινε η καταγγελία. Στην περίπτωση παραβίασης διατάξεων νόμων ενημερώνεται ο νομικός σύμβουλος του ΑΚΜΑ.
7.5.6. Στην περίπτωση που στο υπό εξέταση θέμα εμπλέκεται η Διεύθυνση του ΑΚΜΑ, η εισήγηση / έκθεση της Επιτροπής υποβάλλεται απευθείας στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΑΚΜΑ. Αντίγραφο της εισήγησης κοινοποιείται στους άμεσα εμπλεκόμενους για ενημέρωση, αν πρόκειται για καταγγελία.
7.5.7. Η γραμματειακή υποστήριξη στο έργο της Επιτροπής γίνεται από άτομο αξιόπιστο και με δέσμευση στον απόρρητο χαρακτήρα των πληροφοριών που διαχειρίζεται η Επιτροπή Δεοντολογίας. Το άτομο αυτό ορίζεται από τη Διεύθυνση του ΑΚΜΑ.
7.5.8. Η Επιτροπή δεν έχει τακτικές συνεδριάσεις. Συνεδριάζει με αφορμή κάποιο αίτημα ή μετά από πρόταση δύο μελών της. Οι συνεδριάσεις της Επιτροπής γίνονται σε χώρο και τόπο που αποφασίζουν τα μέλη της. Το αρχείο όμως της Επιτροπής φυλάσσεται υποχρεωτικά σε χώρο ευθύνης του ΑΚΜΑ.
7.5.9 Ένα ή περισσότερα μέλη της Επιτροπής δύνανται να εξαιρεθούν από την εξέταση μιας συγκεκριμένης προσφυγής, όταν:
7.5.9.1.Έχουν με τους εμπλεκόμενους σε αυτή σχέση προϊσταμένου- υφισταμένου, ή εκπαιδευτή- εκπαιδευομένου ή θεραπευτή-θεραπευμένου ή ιδιαίτερη προσωπική σχέση (πχ. φιλική, συγγενική, κτλ.), ή
7.5.9.2.Έχουν προσωπικούς λόγους για τους οποίους ζητούν οι ίδιοι να εξαιρεθούν, ή
7.5.9.3.Εμπλέκονται τα ίδια στη συγκεκριμένη υπόθεση, ή
7.5.9.4.Τίθεται από το καταγγέλλον ή το καταγγελλόμενο πρόσωπο αίτημα εξαίρεσής τους.
7.5.10 Εάν τα εξαιρούμενα μέλη είναι περισσότερα από τα αναπληρωματικά συγκαλείται έκτακτη Γενική Συνέλευση κατά το Άρθρο 7.3 του παρόντος προκειμένου να επιλεγούν δύο νέα προσωρινά αναπληρωματικά μέλη.
- Διαχείριση παραπόνων / αιτημάτων
8.1. Ως παράπονο θεωρείται κάθε έκφραση, γραπτή ή προφορική, δυσαρέσκειας, διαφωνίας ή καταγγελίας ενός εμπλεκόμενου προσώπου στις δραστηριότητες του ΑΚΜΑ, για οποιαδήποτε παρεχόμενη υπηρεσία ή τρόπο αντιμετώπισης ενός θέματος στα πλαίσια των δραστηριοτήτων αυτών.
8.2.Το ΑΚΜΑ δεν δεσμεύεται να απαντήσει στα παράπονα / αιτήματα που υποβάλλονται τηλεφωνικά.
8.3. Αρμόδιοι για την αντιμετώπιση ενός παραπόνου / αιτήματος είναι κατά σειρά, ανάλογα με το είδος και τη βαρύτητα του, η Διεύθυνση και το Διοικητικό Συμβούλιοτης ΕΠΕΑΣ.
8.4.Τα παράπονα / αιτήματα υποβάλλονται πρώτα στη Διεύθυνση του ΑΚΜΑ για αξιολόγηση και διερεύνηση . Στη συνέχεια αντιμετωπίζονται από αυτήν ή προωθούνται στην Επιτροπή Δεοντολογίας ή στο Διοικητικό Συμβούλιο ανάλογα με το ποιος είναι αρμόδιος να διερευνήσει το θέμα. Αν τα παράπονα / αιτήματα αφορούν την Διεύθυνση του ΑΚΜΑ τότε υποβάλλονται απευθείας στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΠΕΑΣ.
8.5. Την παραπάνω διαδικασία μπορεί να ακολουθήσει , χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση, οποιοσδήποτε πρόσωπο εμπλέκεται στις υπηρεσίες/ δραστηριότητες του ΑΚΜΑ σε σχέση εργασίας, εθελοντική, εκπαιδευτή/τριας, ή σχέση πραγματοποίησης πρακτικής άσκηση στο ΑΚΜΑ, ή τρίτος που έχει έννομο συμφέρον.
- Διαδικασία εφαρμογής και τροποποίησης
9.1.Κατά τη σύνταξη του Κώδικα Δεοντολογίας του ΑΚΜΑ έχουν ληφθεί υπόψη, εκτός από την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, και οι αντίστοιχοι Κώδικες Ηθικής και Δεοντολογίας διαφόρων φορέων της Ελλάδας και άλλων χωρών. Ο παρών Κώδικας Δεοντολογίας όμως δεν αποτελεί ένα στατικό κείμενο. Προτάσεις για προσθήκες, τροποποιήσεις ή βελτιώσεις μπορεί να υποβάλει κάθε ενδιαφερόμενο πρόσωπο απευθυνόμενο με επιστολή του στην Επιτροπή Δεοντολογίας, η οποία έχει την ευθύνη να εισηγηθεί στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΠΕΑΣ τις αλλαγές / προσθήκες, που θα πρέπει να γίνουν. Στη συνέχεια το Διοικητικό Συμβούλιο, αν κρίνει ότι οι προτάσεις της Επιτροπής εντάσσονται αρμονικά στον τρέχοντα Κώδικα και δεν αλλοιώνουν τη φιλοσοφία του, τις ενσωματώνει στον υπάρχοντα Κώδικα Δεοντολογίας και τις προωθεί για έγκριση στη Γενική Συνέλευση της ΕΠΕΑΣ. Σε περίπτωση που το Δ.Σ. έχει διαφορετική γνώμη για τις προτεινόμενες τροποποιήσεις εισάγει το θέμα προς συζήτηση στη Γενική Συνέλευση της ΕΠΕΑΣ, η οποία αποφασίζει τελικά.
- Έγκριση και διανομή του Κώδικα Δεοντολογίας
Ο Κώδικας Δεοντολογίας του ΑΚΜΑ μετά την έγκριση του από την Γενική Συνέλευση της ΕΠΕΑΣ θεωρείται προσβάσιμος και διαθέσιμος σε όλα τα μέλη της ΕΠΕΑΣ και σε όσους εμπλέκονται στις υπηρεσίες και δραστηριότητες του ΑΚΜΑ. Για το λόγο αυτό:
10.1. Χορηγείται ένα αντίγραφο σε κάθε ταμειακώς εντάξει παλαιό ή νέο μέλος της ΕΠΕΑΣ.
10.2. Αναρτάται μόνιμα στο σχετικό Πίνακα Ανακοινώσεων στους χώρους του ΑΚΜΑ καθώς και στο διαδικτυακό τόπο του ΑΚΜΑ.
1η Μαρτίου 2017
Ο Πρόεδρος Η Γραμματέας
Διονύσιος Τόδουλος Ουρανία Εφραίμογλου
